طارق ساغری می نویسد :

« دو دوست ایرانشهری »
روزی که سینه احمدشاه مسعود دریده شد؛ اُرُد را سیلی از اشک با خود برد.
این سخن یکی از مشهورترین فلاسفه تاریخ ایرانشهر بزرگ است.
فیلسوفی که هدف و اندیشه‌اش وحدت پارسی‌زبانان در قلمرو های سیاسی جداگانه است.
حکیمی که اسم و سخنانش را همه شنیده‌ایم اما کمتر کسی در موردش آگاهی دارد.
این بزرگمرد تاریخ کسی نیست جز حکیم اُرُد بزرگ.
حکیم اُرُد بزرگ یکی از بزرگترین و معروفترین فلاسفه تاریخ ایرانشهر بزرگ است
او در حال حاضر در ایران و در شهر کرج زندگی می کند، زندگی او شبیه یک افسانه شده است، دعوت رسانه های داخلی و خارجی برای گفتگو را اغلب رد میکند برای همین بسیاری در جهان فکر میکنند که او درگذشته است.
اجداد وی از پارت های ایران و شهر شیروان در خراسان شمالی بوده اند و خود او زاده‌ای شهر مشهد است.
در شهر اجدادی‌اش یعنی شهر شیروان به او بزرگ شیروان میگویند.
حکیم در بین ایل قشقایی شیراز هم دارای محبوبیت ویژه‌ای است چرا که از طرف مادری به این ایل سلحشور منتسب است.

کتاب سرخ مشهورترین اثر حکیم اُرُد بزرگ است که شامل ۱۵۰۰ سخن برگزیده از این فیلسوف عالیقدر است.
حکیم اُرُد دارای دو نظریه مشهور به نام های قاره کهن و کهکشان اندیشه است.
حکیم در نظریه قاره کهن خود به همگرایی و نزدیکی کشورهای منطقه بر اساس فرهنگ مشترک تاکید می کند.

حکیم اُرُد بزرگ نه تنها در ایران بلکه در بین مقامات، دانشگاهیان و عموم تحصیل کرده های، کشورهای خراسان بزرگ «افغانستان کنونی»، تاجیکستان، پاکستان، ازبکستان و ترکمنستان هوادارن زیادی دارد.
حکیم اُرُد بزرگ از دوستان نزدیک شهید احمد شاه مسعود اسطوره مبارزات آزادیبخش خراسان بزرگ «افغانستان کنونی» بود.
حکیم اُرُد بزرگ نخستین کسی بود که به شهید احمدشاه مسعود لقب شیر دره پنجشیر را داد که اکنون این لقب در بین جهانیان محبوبیت خاصی را داراست.

شهید فرمانده مسعود هم در مورد حکیم اُرُد بزرگ چنین گفت: من و اُرُد زاده یک سرزمین بزرگ هستیم و هنگامی که نبشته های اُرُد دانا را می خوانم، می بینم آرزو هایم را نبشته است.
فرمانده مسعود باری دیگر گفته بود ایران و خراسان بزرگ «افغانستان کنونی» هیچوقت از هم جدا نبوده و نیستند من به دوستم اُرُد حکیم گفتم کاش این فاصله ها بین مردم سرزمین ما نبود.

از سخنان سپه‌سالار آزادی شهید فرمانده مسعود چنین استنباط می شود که او نیز مانند حکیم اُرُد بزرگ به مرز های سیاسی که استعمار انگلیس در زمان چنبره‌اش بر هندوستان میان ایران و خراسان بزرگ «افغانستان کنونی» کشیده است باور نداشته و خواهان محو این مرز‌کشی‌های ساختگی بوده است.

در ضمن اِدعاهای وجود دارد که مسعود بزرگ و اُرُد بزرگ سعی داشتند تا نام افغانستان «که میراث باقی مانده از استعمار انگلیس و نامی تک قومی است» را تغییر دهند و نام باستانی خراسان بزرگ را دوباره احیاء کنند.
پس از هجوم طالبان و سقوط کابل که با از دست رفتن بخش های زیادی از کشور همراه بود قهرمان ملی کشور مورد حمایت معنوی حکیم اُرُد بزرگ قرار گرفت و حکیم هدایایی برای وی فرستاد که شرح آن در بسیاری از سایت ها آمده است.

بعضی ها روایت از آن دارند که شهید مسعود پیش از گرفتن هدیه‌ها از سوی حکیم اُرُد بزرگ خواب آن را دیده بود.
شهید فرمانده مسعود در دره‌های پنجشیر در میان تیر و ترکش و گلوله، با گشودن بوستان سعدی و شاهنامه حکیم طوس به دالان‌های تاریخی سرزمین مادری سفر می‌کرد و با هر غزل از فراز بلندی‌های پامیر، سوار بر بالِ شکرین و شیرینِ پارسی به جغرافیای شورانگیزِ فلسفه و شعر و ترانه، گام می‌نهاد،

وی نیک می‌دانست که: «عملیات» شان از برای همین «ادبیات» است و دوباره این دُرّ دریای دری باید در دربارهای خاورزمین، بالندگی آغاز کند.
اما دشمنان زبان پارسی و فرهنگ ایرانشهری که چشم دیدن اتحاد پارسی‌زبانان را نداشتند، آرام ننشسته و با یک حمله بزدلانه شیر میدان رزم پنجشیر را از شیر میدان حکمت و فلسفه شیروان جدا کردند و چنان داغ جگر سوزی در دل چهارمین حکیم ایران‌زمین گذاشتند که فریاد زد و گفت «روزی که سینه احمدشاه مسعود دریده شد؛ اُرُد را سیلی از اشک با خود برد.»

روح مسعود شهید شاد و عمر اُرُد بزرگ دراز باد.

درباره محمد طارق ساغری ؛ پژوهشگر و محقق پارسی زبان :

- در خاک‌اولیاء هرات باستان، در آغوش یک خانواده متدین و فرهیخته دیده به جهان هستی گشودم.
- علاقه‌ای خاصی که از آوان کودکی به شعر پارسی و تاریخ ایرانشهری داشتم باعث شد تا اینکه بیشتر در مورد فرهنگ و تمدن پارسی‌زبانان در قلمرو های سیاسی جداگانه تحقیق و پژوهش کنم.
- علاوه بر تحصیل، گاهی متون و مقالاتی در رابطه به وحدت و همدیگرپذیری پارسی‌زبانان که با مرز های استعماری از هم جدا افتاده‌اند، نیز مینویسم.
- از رهروان راه شهید احمدشاه مسعود و از طرفداران حکیم ارد بزرگ به ویژه نظریه مشهور شان یعنی قاره کهن هستم.
- از جنبش های احیاء کننده فرهنگ و تمدن ایرانشهری، کانون های پاسدار از زبان پارسی‌دری و هر طرحی که منتج به تغییر نام تک قومی افغانستان به نام باستانی خراسان شود با قاطعیت حمایت میکنم.
با مهر و درود....